شاید اکنون این سوال برای شما پیش آمده باشد که چه عواملی ممکن است باعث شوند که یک شخص دچار اختلال وابستگی ناسالم شود؟ 

این اختلال در اثر ویژگی‌های شخصیتی فرد، ناشی از ناکامی‌ها و ناتمامی‌ها دوران کودکی در برآوردن شدن نیازی‌های اساسی، ایجاد می‌شود. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

1- عزت نفس پایین

زمانی که فرد عزت نفس دارد  به این معنی است که خود را به اندازه کافی دوست ندارد. این امر باعث می‌شود که فرد با عطش ِ دوست داشته شدن وارد  رابطه عاطفی شود. بنابراین همواره در معرض این خطر قرار دارد که در مقابل رفتارهای حاکی از بی‌احترامی فرد مقابل سکوت کند. این سکوت به علت ترس از طرد شدن صورت می‌گیرد.

در مورد وابستگی به یک شیء نیز، چون شخص عزت نفس پایینی دارد در ارتباط با آن شیء حد و مرزی را رعایت نمیکند چون در نظر او اهمیت آن شیء  بیش از خود اوست.

2- تمایل به کنترل دیگران

فرد می‌کوشد که با کنترل دیگران برای خود امنیت ایجاد کند. اما این امنیت بی‌ثبات خواهد بود چون  با فرار دیگران از کنترل‌گری، این امنیت تصنعی از بین خواهد رفت.

3- تمایل به متابعت و پیروی افراطی از دیگران

فرد برای تجربه دوست داشته شدن به متابعت و پیروی افراطی از دیگران رو می‌آورد.

4- بیگانگی با احساسات خود

فردی که با عطش دوست داشته شدن به دیگران رو می‌آورد، به نیازها، احساسات و تمایلات آنان متمرکز می‌شود و به این ترتیب با احساسات خود بیگانه می‌گردد.

چنانکه می‌بینیم همه این عوامل می‌توانند یک فرد را مستعد وابستگی ناسالم کنند و این امر نشان می‌دهد که وابستگی ناسالم منحصر به یک الگوی ثابت نیست.

گفتیم که همه این ویژگی‌ها از ناکامی‌های دوران کودکی نشأت می‌گیرد. در یادداشت‌های بعدی در مورد بعضی از این ناکامی‌ها  و چگونگی  تاثیر آنها در ایجاد ویژگی‌های شخصیتی فوق، صحبت خواهیم کرد.

ارتباط وابسته ناسالم علائم هشدار دهنده‌ای دارد که برای فرد درگیر در ارتباط، قابل تشخیص است. برخی از این نشانه‌ها عبارتند از:

1. ارتباط روندی صعودی-نزولی می‌یابد

به این معنا که در ابتدای رابطه، شیء یا فرد مورد وابستگی برای فرد وابسته جذابیت بی نظیری دارد. این جذابیت باعث می‌شود فرد تمایل بسیار زیادی برای ارتباط از خود نشان دهد و ساعات زیادی را صرف پرداختن به رابطه گرداند. زمانی که رابطه بسیار نزدیک شد و صمیمیت زیادی میان دو فرد (در وابستگی ناسالم عاطفی) شکل گرفت، از آنجا که افراد وابسته ناسالم که درگیر این رابطه شده‌اند، دچار خلأ درونی ناشی از نیازهای ارضا نشده دوران کودکی هستند، نمی‌توانند حد و مرز سالمی را برای ارتباط حفظ کنند. به همین دلیل صمیمیت جای خود را به حل شدن در رابطه و ورود به حیطه شخصی و خصوصی دیگری می‌دهد. این امر واکنش طرف مقابل را به دنبال دارد و  باعث سردی رابطه می‌شود. اما از آنجا که فرد وابسته، از این رابطه به منظور مرهمی برای زخم‌های عاطفیش استفاده می‌کند، بار دیگر بدون توانایی حفظ حد و مرز سالم، اینبار با عطش بیشتر به رابطه ادامه می‌دهد. این چرخه بارها و بارها تکرار می‌شود و به تدریج به عنوان بخشی از رابطه در می‌آید.

2. تحمل ساعات تنهایی و دوری به حدی دشوار می‌شود که عملکرد فرد در آن ساعات کاهش چشمگیری می‌یابد

3. نقش‌ها جایگزین هویت  فرد می‌شوند

همه ما نقش‌های متعددی در زندگی داریم که بخشی از هویت ما را تشکیل می‌دهند؛ مانند پدر، مادر، فرزند، خواهر، برادر، محصل، کارمند و ... .فرد وابسته ناسالم  در یک یا چند نقشی که در رابطه‌‌ وابستگی ناسالم به عهده دارد، چنان غرق می‌شود که آن نقش جایگزین هویت فرد می‌شود. در این حالت فرد خود را با همان نقش تعریف می‌کند و به دیگر نقش‌ها و اجرای شخصیتی خود بی‌اعتنا می‌شود.

4. عدم اعتماد و نیاز به کنترل

از آنجا که فرد وابسته از رابطه به عنوان مسکنی برای دردهای عاطفی استفاده می‌کند، مانند هر فرد دردمند نگران تمام شدن داروی مسکن خویش است؛ یعنی همواره نگران از دست دادن شخص (یا شیء) مورد وابستگی است. این نگرانی او را وامی‌دارد که بخواهد فرد مقابل را (یا شرایطی که شیء مورد وابستگی را در دسترس او قرار می‌دهد) کنترل کند. پس از مدتی این کنترل شدن یا کنترل کردن، باعث ایجاد رنجش و عذاب فرد خواهد شد.

5. رابطه‌ وابسته ناسالم مانع رشد افراد درگیر رابطه می شود.

6. ارتباط تنها راه ابراز وجود فرد می‌شود.

7. احترام متقابل، عمیق و ریشه‌ای نیست.